 |
| Master carver DAVID ESTERLY Limewood & foliage carving (foto © Fairfax House, UK) |
Mijn eerste kennismaking
De eerste keer dat ik in contact kwam met het werk van de
17e-eeuwse Britse houtsnijder Grinling Gibbons was in 1998. Ik had al een
aantal jaren een abonnement op het Britse Magazine Woodcarving en in één van de
edities van 1998 zat een speciale bijlage over een nieuwe publicatie over het
leven van Gibbons. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt na het zien van de
adembenemende afbeeldingen op de flyer en ben ik snel tot aankoop van het boek
"Grinling Gibbons and the art of carving" overgegaan. Dit boek,
tevens naslagwerk was geschreven door
David Esterly en is voor een houtsnijder absoluut een bron van inspiratie. Het is
een boek dat je zeker in je persoonlijke bibliotheek moet hebben.
Woodcarving Magazine
Een aantal maanden later verscheen in Woodcarving Magazine
een artikel over de Britse houtsnijder Grinling Gibbons (editie 46, januari-februari 1999).
Nu begreep ik ook waarom het boek 'Grinling Gibbons and the
art of carving' op dat moment verscheen. De uitgever was namelijk het Londense Victoria
& Albert Museum. De verschijning van boek ging hand in hand met een overzichtstentoonstelling in het V&A
Museum over het werk en leven van Gibbons. 14 unieke snijwerken in hoog
reliëf waren samengebracht, waaronder zelfs het Cosimo paneel van Pitti Museum
(Palazzo Pitti) in Florence.
Letterlijk een unieke expositie van topwerken van
Gibbons en een dergelijke expositie 'waarschijnlijk' nooit meer voorkomen. Op
bepaalde perioden werden er ook demonstraties 'houtsnijtechniek in de trant van
Grinling Gibbons' gehouden door ervaren houtsnijders. David Esterly was de
curator van deze uitzonderlijke tentoonstelling. De basis voor deze
tentoonstelling was gelegd door de brand in het Paleis Hampton Court in 1986
waarbij belangrijke stukken decoratief hoog-relief houtsnijwerk van Grinling
Gibbons waren beschadigd en deels ook verbrand. David Esterly heeft de
restauratie van dat houtsnijwerk uitgevoerd.
Ik had zo graag naar deze expositie in Londen toe willen gaan
maar heb het niet gedaan en nu heb ik er nog altijd spijt van dat ik niet
gegaan ben.
Ik heb er wel een verklaring voor. Ik zat in die periode nog
volop in mijn 'Luikse stijl' periode vanwege mijn opleiding. Alles draaide bij
mij rond deze techniek en stijl.
Ik kende Grinling Gibbons niet en in onze
contreien was Gibbons niet gekend, laat staan diens snijtechnieken. Er was
gewoon geen vraag naar. Dus waarom zou ik naar Londen gaan om iets te gaan zien
waar ik commercieel geen belang mee had. Het bleek een harde les en nu weet ik
wel beter, dat er ook nog andere technieken en stijlen zijn dan het Luikse
snijwerk en deze stijlen het Luikse ook
kunnen overtreffen.
Je moet weten dat het in die tijd ook niet gemakkelijk was
om aan voorbeelden van houtsnijwerk te geraken.
Het was in musea en
bibliotheken die ook niet in de buurt lagen. Eigenlijk was het vaak puur toeval
iets anders te zien. Tegenwoordig is er dankzij het internet een bijna
onuitputtelijke bron van beeldmateriaal en bijbehorende documentatie.
Je hoeft
maar een zoekterm in te geven en na uren zoeken
kom je uiteindelijk bij het beeldmateriaal waarnaar je zoekt; maar begin
jaren 90 was dat wel anders. Laat staan de periode toen ik nog studeerde in
Luik, kostte een fotorolletje van 36 opnamen wel wat geld; dus veel
beeldmateriaal kon je niet verzamelen en maar steeds hopen dat de opnames die
je maakte ook naar wens waren.
 |
| David Esterly aan het werk in zijn atelier in Barneveld, NY, USA (foto © CBS Sunday Morning ) |
 |
| De werkbank van David Esterly, zo krijg je een beter idee van de afmetingen van zijn sculpturen (foto © Website D. Esterly) |
David Esterly
Vele jaren later en door toedoen van oud student Willem Van
Dort kwam ik meer te weten over het werk van David Esterly. Willem was zijn
tijd vooruit en had dus een computer. Hij heeft mij op de computer kennis laten
maken met het werk van David Esterly. Ik wist tot op dat moment niet dat deze bijzondere
meneer zo een prachtig snijwerk maakte. Ik was bijzonder onder de indruk over
hoe zulke creaties tot stand kwamen en vroeg mij af hoe Esterly dat deed. Enkele jaren later, toen ik zelf ook een
computer had, kon ik de verschillende objecten van David Esterly uitvoeriger
bestuderen. Ik nam mij voor om te proberen een aantal adaptaties te maken op het werk van
David Esterly. Ik heb hem toen ook via email gevraagd of hij er niets op tegen
had dat ik zijn werk als voorbeeld nam. Hij had er geen probleem mee. Ik
stuurde hem ook na elke creatie evolutiefoto's van mijn sculpturen. Hij merkte bij
gelegenheid eens op dat ik een andere aanpak had dan hijzelf maar dat vele
wegen naar Rome leiden. Dat is juist, zowel van de aanpak als de weg naar Rome.
Ik heb David Esterly ook bewonderd vanwege zijn
belangstelling voor anderen en in dit geval voor mijn activiteiten getuige de
email van 17 feb 2011 van David Esterly
“” I don't mind at all
that you have copied my little carving and added your own
elements. And I'm fascinated by your
step-by-step photographic
documentation of your work. It shows,
very interestingly, the
somewhat different approach you have taken to the dividing of the
composition into separate elements, and to the sequence of
carving. Of course there is no right or
wrong here.
Different paths can lead
to the same destination, and you have produced a fine and
attractive carving. (By the way, four
weeks seems very fast to
me!) Your garlics and scallions and
tomatoes seem particularly nicely finished.””
In de tijd dat ik zo bezig was met de Esterly/Gibbons
techniek zei Willem wel eens “zeg Patrick, zullen op het vliegtuig stappen en
naar Esterly gaan?” En helaas, toen dacht ik dat het als een grap bedoeld was.
Indirect heeft David Esterly mij geïnspireerd actief op zoek
te gaan naar andere vormen van decoratief houtsnijwerk. Zo kwam ik terecht bij
Aubert Parent en Jean Desmontreuil. Twee houtsnijders met een eigen visie op
decoratief hoog-relief houtsnijwerk zoals David Esterly met diens visie.
In 2011 had ik de kans hem te ontmoeten in Winchester
Cathedral (UK). David Esterly zou er een lezing geven over een kleine
restauratie van een Gibbons ornament die hij net voltooid had in zijn atelier
in Barneveld in New York (USA). Ondanks aandringen van Willem heb ik ook toen
die kans niet gegrepen om hem persoonlijk te ontmoeten. Een tweede gemiste kans.
Een derde kans zal er nooit komen; immers op 15 juni 2019 is David Esterly
overleden. Als er iets is wat je hieruit kan leren is het dit: grijp de kans,
stel het niet uit en begin eraan, want voor je het weet is je tijd om.
Ik hoop in de toekomst nog een aantal van deze Grinling
Gibbons stijl ornamenten te mogen snijden , ook al is deze manier van
houtsnijden geen echte commerciële hoogvlieger in onze contreien. Getuige de
opdrachten aan David Esterly denkt men er in de Verenigde Staten anders over.
Het snijden in hoog-relief blijft een uitdaging en ik ben
blij dat David Esterly me de weg toonde naar een nieuwe manier van houtsnijden,
zoals Gibbons dat toonde aan David Esterly. Hij zal de geschiedenis van
decoratief houtsnijwerk ingaan als de man die de techniek van Grinling Gibbons
naar een hoger en hedendaags niveau bracht. Hopelijk blijft zijn website online;
het is absoluut de moeite waard om eens te gaan kijken wat deze man in zijn mars
had. De ziekte ALS heeft het leven van David Esterly abrupt ingekort. David
Esterly werd 75 jaar (10 mei 1944 - 15 juni 2019).
Hieronder staan enkele foto’s van mijn drie houtsnijwerken
op basis van het originele werk van David Esterly. Op iedere foto staat links het origineel en
rechts mijn interpretatie afgebeeld.
In 2006 (Lelies) was mijn eerste kennismaking met de houtsnijtechniek van Grinling Gibbons, het heeft dus nog 8 jaren geduurd (tussen aankoop van het boek (1998) en een eerste poging. Waarschijnlijk was ik te erg geïntimideerd door de complexiteit van de sculpturen van David Esterly en Grinling Gibbons om me er vroeger aan te wagen. Hieronder mijn resultaten.
Een adaptatie op het werk van David Esterly (2006)
Links op de foto het originele werk.
 |
| Houtsnijden in de stijl van Grinling Gibbons, David Esterly | Limewoodcarving |
Trofee met als thema tuin, links het originele werk van David Esterly
Een adaptatie uit 2009
 |
| Houtsnijden in de stijl van Grinling Gibbons | Limewoodcarving Master carver DAVID ESTERLY |
Een adaptatie uit 2011
 |
| Houtsnijden in de stijl van Grinling Gibbons | Limewoodcarving Het laatste interview met David Esterly. (Zeer de moeite om eens even te kijken) |
 |
| https://www.patrickdamiaens.nl |
