Ornamentsnijder - PATRICK DAMIAENS: september 2019

Schloss BENRATH, bij Düsseldorf |
Kasteel in Düsseldorf | Rococo kasteel interieur

SCHLOSS BENRATH | Kasteel in Düsseldorf

Rococo kasteel interieur

Als je richting Wuppertal (Bergischen Land) rijdt ligt pal aan de Rijn de stad Benrath, vroeger een klein gehucht, maar sinds 1929 een stadsdeel van Düsseldorf.

Ten noordwesten op het einde van de hoofdstraat in Benrath ligt het jacht- en plezierslot "Maison de Plaisance"in Rococostijl met een uitgestrekt park van de voormalige Keurvorst van de Palts Karel Theodoor van Beieren (1724 -1799). Karel Theodoor resideerde aanvankelijk in Mannheim, hoofdstad van de Palts.

Tussen 1755 en 1771 liet hij in Benrath een nieuwe zomerresidentie in rococostijl bouwen onder leiding van de hofarchitect Nicolas de Pigage.

Toen Karel Theodoor in 1777 ook keurvorst van Beieren werd, verplaatste hij zijn hoofdverblijfplaats naar München. In de zomer resideerde hij in het Slot Schwetzingen, dat door zijn oom Karel Filips was gebouwd.

Karel Thedodoor en zijn vrouw Elisabeth Auguste hebben nauwelijks gebruik gemaakt van dit kasteel. Bij de inhuldiging werd er een avondfeest gegeven en Karel Theodoor bezocht het slot één keer op een dagtrip.

Keurvorst: De keurvorst was één van de zeven, later van de negen, meest vooraanstaande vorsten van het Heilige Roomse Rijk, en alleen zij mochten een nieuwe keizer kiezen.

Het domein strekt zich uit tot aan de oevers van de Rijn. De bijgebouwen van het kasteel herbergen verschillende musea. Het kasteel is vrijwel een kleinere versie van kasteel Schwetzingen.

In één van de poorthuizen is het Schloss café gevestigd. Voordat we aan de rondleiding begonnen konden we het niet laten hier iets te nuttigen. Een goede prijs kwaliteit met vriendelijke bediening.

SCHLOSS BENRATH | Kasteel in Düsseldorf

Rococo kasteel interieur | Ornamenten in rococo-stijl

Schloss Benrath is een bijzonder charmant kasteel dat de woelige jaren van en na de wereldoorlog II vrijwel ongeschonden overleefd heeft. In het voorjaar van 2019 bracht ik bezoek met een aantal cursisten.

Het kasteel kan enkel onder leiding van een gids bezocht worden. Om het uur vertrekt een kleine groep belangstellenden voor een rondleiding aan één van de zijvleugels van het kasteel; een bezoek dat al bij al een uurtje duurt.

De toegangsprijs viel erg mee zoals in vele Duitse kastelen, burchten en paleizen, en bedroeg p.p 10 Euro.

Ook hier zijn de uit de kluiten gewassen vilten sloffen aanwezig. Deze sloffen zijn verplicht te dragen over je eigen schoeisel om de originele vloeren te vrijwaren van eventuele beschadigingen. Het fotograferen is toegestaan maar zonder flits. Hier hebben we ook dankbaar van de gelegenheid gebruik gemaakt.

Hier onder volgt een korte reportage van Schloss Benrath.

De route naar het slot staat duidelijk aangegeven en het parkeren is in het park en gratis.

Schloss Benrath

Het Corps de Logis is het hoofdgebouw van het kasteel dat uit vijf afzonderlijke gebouwen bestaat.
Het hoofdgebouw diende als vorstelijk verblijf en heeft vier verdiepingen met in totaal van tachtig kamers.
De beide vleugels rechts en links van het hoofdgebouw (Corps de Logis) liggen symmetrisch aan de vijver en werden als dienstgebouwen gebruikt. Zij zijn door onderaardse gangen met het hoofdgebouw verbonden. Zo werd het werk van het dienstpersoneel aan het zicht onttrokken en kon men ook de maaltijden droog naar het hoofdgebouw brengen. In de twee zijvleugels zijn er nu twee musea, het natuurkunde museum en het museum voor tuinkunst. De twee poorthuizen aan beide zijden bewaken de ingangen van het domein.

De Vestibule

De vestibule, de feestelijke entree, verbindt, door het kunstvolle pleisterwerk, de binnenruimte met buiten. In de ruimten boven de deuren zijn de vier jaargetijden weergegeven en op de grote wandvlakken zijn de elementen aarde, Water, lucht en vuur aangebracht.
Het natuurthema duikt voortdurend op in de binnen-en buitendecoratie van het kasteel. Steeds opnieuw wordt het idee van ' het kasteel als zomerresidentie op het platteland' aangestipt. De vestibule deed niet alleen dienst als ontvangstruimte, maar ook als eetzaal. De oorsprongkelijke tafels in deze ruimte maken ons dat duidelijk.

Rococo kasteel interieur | Ornamenten in rococo-stijl

De vestibule in Schloss Benrath |
Kasteel in Düsseldorf

Rococo kasteel interieur | Ornamenten in rococo-stijl

Trofee met als thema 'de jaargetijden' |
Ornamenten in plaaster

Trofee met als thema muziek |
Ornamenten thema muziek

De koepelzaal

De koepelzaal is de feestzaal van het kasteel. Hier werd gefeest en gedanst. Helemaal boven, nog hoger dan de tweede koepelafsluiting, in het torentje, ook de lantaarn genoemd, was de orkestruimte. In de koepel afgebeeld is er een geschilderd tafereel afgebeeld, de godin Diana die van haar nachtelijke jacht terugkeert. Dat de jacht het hoofdthema van het kasteel is, zien we ook in de decoratie beneden met de talrijke gedode dieren, jachthonden, jachthorens, vangnetten,... Drie vensters laten ons de omringende natuur zien. Vanuit de koepelzaal kan men via de twee officiële ingangen naar de appartementen van de keurvorsten. Boven deze (privé) deuren staan de initialen van de keurvorsten "CT "en" FA"zij "wijzen de weg" naar hun persoonlijke appartementen.

De koepelzaal in kasteel Benrath |
Rococo kasteel interieur | Ornamenten in rococo-stijl

Detail van de ornamenten | Schloss Benrath

De tuinzaal

De tuinzaal van de keurvorstin is de eerste private woonruimte. We zien dat de koele marmeren vloer van daarnet overgaat in een warme parketvloer. Het mooi uitgewerkte parketpatroon, de plaats van de deuren, de vensters en de spiegel zijn bedacht met aandacht voor symmetrische en geometrische principes die in de 18de eeuw een belangrijke rol speelden.
Ook optisch bedrog en illusies hoorden daarbij. De twee tegenover elkaar geplaatste spiegels wekken de indruk van oneindige ruimten.

De tuinzaal in Schloss Benrath |
Kasteel in Düsseldorf | Rococo kasteel interieur |
Ornamenten in rococo-stijl

Rococo kasteel interieur | Ornamenten in rococo-stijl

Verguld houtsnijwerk van een lambrisering |
Kasteel in Düsseldorf

18de eeuwse lambrisering, het houtsnijwerk is geschilderd en gepatineerd | Schloss Benrath | Kasteel in Düsseldorf

De slaapkamer van de keurvorstin

De slaapkamer van de keurvorstin is de eerste kamer bij deze rondgang die met zijden behang is bekleed, een bijzondere vorm van behaaglijkheid. Het bed stond in een nis die met vleugeldeuren afgesloten kon worden. Tekeningen en reisverslagen geven ons het bewijs dat de keurvorstin hiervoor een bed heeft laten maken in de vorm van een opengeklapte schelp.
Links en rechts van de nis zijn er in het behang verborgen deuren. Daarachter zijn kamertjes die als kleedruimte en opmaakruimte, leeskamer en handwerkkamer gebruikt werden. Van daaruit bereikte men daarenboven aan de ene kant de keurvorstelijke badkamer en aan de andere kant het toilet, iets dart zeer modern was in de 18de eeuw.

Rococo kasteel interieur | Ornamenten in rococo-stijl

Lambrisering met snijwerk |
Kasteel in Düsseldorf | Rococo interieur

Guirlande van gebonden laurierbladeren |
Classicistisch houtsnijwerk en ornamenten

Elegante plafondversiering |
Mooie guirlandes van bloemen en centraal een palmtak

Kamertjes die als kleedruimte of opmaak ruimte diende |
Schloss Benrath

De Ordonansruimte (dienstkamer)

Het Kabinet is de laatste kamer van de leefruimte van de keurvorstin. Die werd onder meer gebruikt voor het schrijven, een in het behang verborgen deur gaf toegang tot de Ordonansruimte of dienstkamer van de Keurvorstin, de leefruimte voor het kamermeisje. Hier kon zij onder meer kleding verstellen en overnachten. De volgende ruimte werd waarschijnlijk als garderobe gebruikt, als we de vele wandkasten bekijken. In deze ruimte hangt een portret van de Franse architect Nicolas de Pigage. Schloss Benrath geldt als zijn architectonisch meesterwerk.

SCHLOSS BENRATH | Kasteel in Düsseldorf
Rococo kasteel interieur | Ornamenten in rococo-stijl

De bovenverdieping

Op de bovenverdieping zijn vier luxueus uitgevoerde woonruimten voor hoge gasten. elk appartement had, naar Franse traditie, drie kamers, een antichambre, een slaapkamer en een kabinet. De appartementen werden telkens door één persoon bewoond. De bedienden verbleven in aangrenzende ruimten. Er is ook een kapen aanwezig op deze verdieping, deze mocht enkel door de keurvorsten en hun gasten betreden worden. Vanuit een galerij kon het huispersoneel streng gescheiden van de adel, toch de kerkdienst volgen.