|
De CARTOUCHE in hout en steen |
De CARTOUCHE
Een cartouche is een
uitgewerkt, uitspringend bolvormig, vaak scrollend en ingesneden vorm dat vanaf de 16e eeuw een integraal
sierelement – ornament werd. Er is gesuggereerd dat de cartouche is ontstaan
uit de afgeplatte ovale vorm die wordt gebruikt om de namen van de koningen in
de oude Egyptische hiërogliefen te accentueren.
Een van de meest gewaardeerde decoraties in alle
stijlperioden is de cartouche. Zowel als in hout als in steen. De cartouche heeft als
basis een min of meer ovaal- bolvormig vlak met daar rondom sierlijke
vormgeving en lijstwerk.
Op het middengedeelte staat informatie zoals tekst, een
jaartal, een naam of zelfs een familiewapen, een boodschap die de eigenaar van
de cartouche ons wil geven. De omlijsting is weliswaar bedoeld om de boodschap
te benadrukken ontwikkelde zich in de loop der tijd tot een waar decoratief
element.
Sinds de renaissance gebruiken ambachtslui de cartouche in zowat alle kunstvormen. De cartouche is een zeer decoratief ornament, dat altijd een afspiegeling is geweest van de veranderende mode en smaak.
Elke stijlperiode heeft zo zijn typische vormgeving, een
cartouche in Lodewijk XIV-stijl zal er symmetrisch uitzien en een Lodewijk XV
cartouche eerder asymmetrisch en overdadig voorzien van het rocaille motief.
De versiering of ornamenten rondom een cartouche, kan
volgens de ontwerper-uitvoerder volledig volgens eigen smaak en stijlperiode
ingevuld worden. Veel voorkomende ornamenten zijn acanthusbladeren, bloemen,
loofwerk zoals palmtakken, maskers en gezichten, maar steeds volgens de
voorschriften van de toen aanwezige stijlperiode.
Soms zijn er cherubijnen aanwezig aan de zijkant(en) van het bolle centrale deel of leeuwen aan beide zijden van de cartouche waarop een familiewapen is afgebeeld of een cartouche in combinatie met een overvloed aan fruit en groenten. Of in combinatie met een Hoorn des Overvloeds, een cartouche met als boodschap," de bewoners van dit huis gaat het voor de wind" of "wij hebben het goed".... Zoals ik reeds zei, de mogelijkheden zijn onbeperkt.
Hier zijn een aantal voorbeelden van het ornament cartouche die ik door de jaren gefotografeerd heb ( Lille, Parijs, Kasteel Fontainebleau, Schloss Brühl, Freiburg im Breisgau, Villa Hügel, Kasteel Chantilly)
|
De CARTOUCHE in hout en steen | ORNAMENT CARTOUCHE ( In Lille, FR) |
|
Drie cartouches, één uit steen, één als bovenlicht en dan nog als decoratie op de deur zelf
|
|
In het kasteel van Chantilly (FR)
|
|
In het kasteel van Fontainebleau
|
|
Schloss Brühl
|
|
Freiburg im Breisgau |
|
Freiburg im Breisgau |
|
Villa Hügel in Duitsland
|