Ornamentsnijder - PATRICK DAMIAENS: Gesculpteerd HERALDISCH WAPEN in hout uitgevoerd | Wapenschild in hout gemaakt

Patrick Damiaens, Heraldische familiewapens in hout

Patrick Damiaens
Familiewapens in hout

Ambachtelijk gesneden heraldisch wapen
in hout .

Wat is een familiewapen?

De oorsprong van het voeren van het familiewapen ligt in de tweede helft van de 12 eeuw. Ridders op het slagveld gebruikten fel gekleurde wapenschilden om zichzelf aan de medestanders en tegenpartij herkenbaar te maken. Het voeren van de gekleurde schilderen om partij te laten zien, is nog steeds terug te zien in het gezegde 'kleur bekennen'. Later werden familiewapens vooral gebruikt om te imponeren op riddertoernooien.

Hoe ziet een familiewapen eruit?

Een familiewapen bestaat in principe uit: een schild, helm met helmteken, dekkleden wrong en eventuele lijfspreek. Het familiewapen kan verder getooid zijn met schildhouders, voetstuk en een spreuk (op een lint). Hierbij is het schild het belangrijkste onderdeel van het familiewapen. Een familiewapen kan bijvoorbeeld slechts uit het schild alleen bestaan.

Bron: Familiewapen.net

HERALDISCH COLLEGE VAN DE VVF

Ontstaan

Wie een oud wapen vindt of een nieuw wapen laat ontwerpen, wil dit ook graag geregistreerd zien. Adellijke wapens worden verplicht geregistreerd bij het verlenen van de adelbrief.

De Belgische wetgeving houdt geen enkele restrictie in tot het voeren van een wapen. De enige eis die terecht gesteld wordt, is dat men geen wapen van een ander overneemt. Om toch van een zekere registratie te kunnen spreken van burgerlijke wapens werd in 1973 het Heraldisch College van de VVF in het leven geroepen.

Wapenschild in hout gemaakt

Een oud wapen

Wanneer een zoeker erin slaagt het wapen van een voorvader in rechte (mannelijke) lijn terug te vinden (in het oud regiem) en dit ook kan bewijzen, dan kan dit door het HC geregistreerd worden. Hiertoe dienen de nodige bewijsstukken bij de aanvraag gevoegd te worden. De opzoekingen gebeuren uiteraard door de aanvrager.

Een nieuw wapen

De meeste wapens zijn nieuw ontworpen wapens. Het samenstellen moet op een heraldisch verantwoorde manier gebeuren.

Het best zoekt men inspiratie in de betekenis van of een verwijzing naar de familienaam (sprekende wapens), in de wapens van de gemeenten van herkomst of woonst of de wapens van de bezitters van heerlijkheden waar voorouders woonden, in de beroepen die gedurende meerdere generaties in de familie werden uitgeoefend.

Zeker mag men geen wapens overnemen van naamdragende families (b.v. uit wapenboeken als Rietstap) en men mag ook niet te duidelijk naar bestaande gemeentewapens refereren.

Bij de publicatie in Vlaamse Stam wordt gestreefd naar een zekere eenvormigheid (vroeg-gotisch, laat-gotisch of accoladeschild; getraliede helm in ¾ aanzicht voorgesteld), wapenonderdelen die aan de adel voorbehouden zijn worden geweerd: kronen, mantels, schildhouders. Een wapenspreuk – door de sollicitant voorgesteld in de taal van zijn keuze - wordt wel aanvaard. Kreten behoren tot de adellijke voorrechten en worden dus niet aanvaard.

Liefst vermijdt men het gebruik van nationale emblemen. Referenties naar adellijke attributen of stukken gebruikt door bestaande en erkende ridderorden worden uiteraard niet aanvaard. In het spoor van het Centraal Bureau voor Genealogie in Nederland vermijdt ook het HC sinds enkele jaren verdelingen die combinaties van verschillende familiewapens suggereren, zoals dit bij een gevierendeeld wapen meestal het geval is. Wanneer beide ouders al een familiewapen bezitten, is een vierendeling wel toegestaan.
Een gouden regel in de heraldiek is dat eenvoud siert.

Maak er geen ‘kerstboomwapen’ van. Dus geen gecompliceerde schilddelingen, geen overdaad aan figuren. Raadpleeg eerst iemand die over de nodige heraldische kennis beschikt en die je kan helpen bij het ontwerpen. Maak echter pas een definitieve tekening na de besprekingen door het HC.

De aanvrager kan zelf een heraldisch tekenaar kiezen, voor de publicatie in Vlaamse Stam worden echter vaste sjablonen voorgelegd waaruit de aanvrager kan kiezen. Wat de tekening op de wapenbrief betreft, heeft de gekozen tekenaar meer vrijheid.

Dit blijft een overeenkomst tussen aanvrager en tekenaar.

Bron: HERALDISCH COLLEGE VAN DE VVF

familiewapen laten maken in hout.