Een bezoek aan het Kasteel van COMPIÈGNE | PIERREFONDS | Excursie van de cursisten houtsnijden-ornamentsnijden

Het kasteel van Compiègne

Een Bezoek aan Kasteel (Paleis) van Compiègne en Pierrefonds

Een excursie van de cursisten houtsnijden - ornamentsnijden

______________________________________________________

______________________________________

Reeds vele jaren ga ik met een aantal cursisten, die de opleiding ornamentsnijden - houtsnijden bij me volgen, op jaarlijkse excursie. Château Versailles is één van de bestemmingen waar ze het meest naar uitkijken, maar dit jaar heb ik gekozen voor enkele, prachtige bestemmingen in noord Frankrijk. 

Midden juli (2015), een beetje later als gewoonlijk, leek het ons een goed idee een bezoek te brengen aan het kasteel (Paleis) van 'Compiègne' en het kasteel van 'Pierrefonds'. Compiègne en Pierrefonds zijn  twee totaal verschillende historische gebouwen, maar hadden wel dezelfde eigenaar/bewoner.

Een bezoek aan het Kasteel van COMPIÈGNE | Zicht vanuit de tuin

Vanuit Maaseik richting Compiègne was het 3:30 uur rijden en is dus goed doenbaar, Pierrefonds ligt 15 minuten verder. Compiègne is bekend voor de start van de wielerklassieker  Parijs-Roubaix. En ook werd hier de Duitse capitulatie ondertekend van de eerste wereldoorlog en dit in een treinwagon net buiten Compiègne.

Château Compiègne of Kasteel van Compiègne is een kasteel dat door het massatoerisme nog niet ontdekt is, gelegen in een mooi historische centrum. Prachtige gebouwen en woningen in zandsteen, je merkt dat er een sfeer hangt 'dat dit ooit een belangrijke plek moet geweest zijn', een zelfde beeld krijg je in het oude centrum van Versailles. 

De keuze voor een bezoek aan Compiègne was vooral omwille van de unieke, prachtig bewaarde, historische interieurs die dateren uit de laat 18de-eeuw tot midden 19de-eeuw. Stijlkamers volgestouwd met meubilair in Empire (rond 1810)  en Napoleon III-stijl (rond 1860). Het was er aangenaam rondlopen, betaalbaar (7,5 euro) en voor 2 euro meer kreeg je aan de ingang een audiofoon mee voor nog meer informatie. 

De slaapkamer van de Keizerin | Kasteel van Compiègne

Château Compiègne was één van de residenties van Keizer Napoleon Bonaparte (Empire-stijl) en 50 jaar later van Keizer Napoleon III ( De Napoleon III-stijl of 2de Empire). Compiègne heeft unieke, prachtig bewaard gebleven, historische interieurs. 
We hadden een beetje geluk, er was net een tentoonstelling lopende, en dit over de Empire decoratieve kunsten tussen 1800-1815. Voor mij persoonlijk de eerste keer zo een uitgebreide overzichtstentoonstelling mee te maken. En al dit moois was in het inkomticket inbegrepen, een echte meevaller.

Ik zal zeker in volgende blogitems meer aandacht schenken aan de Empire stijl en aan dit kasteel. 

Eén van de vele zalen met de overzichtstentoonstelling

________________
Château de Pierrefonds

____________

Château de Pierrefonds

Chateau Pierrefonds is van oorsprong een middeleeuwse burcht, dat in verval geraakte en rond 1860 in opdracht van Napoleon III werd gerestaureerd en gereconstrueerd. Napoleon III maakte er een gelegenheidswoning van.

Maar zoals ik al zei, geen drukte, later die dag had ik zelfs de indruk dat er in het kasteel van Pierrefonds meer bezoekers rondliepen dan in het chateau van Compiegne. Waarschijnlijk komt dit door de uitstraling en romantische beeld van 'een burcht', en zo een grotere aantrekkingskracht heeft bij het jonger publiek, dat meestal niet zo'n interesse heeft in  stoffige kamers vol historie en meubilair.

Het duidelijk waarneembaar dat de restauratie-architect Viollet-le-Duc zich goed georienteerd heeft aan andere burchten uit de zelfde periode. De interieurs van de burcht bieden een staalkaart van historiserende Interieurs in neostijlen, van neogotiek over neorenaissance.

Veel houtsnijwerk treffen we hier niet aan, maar de kwaliteit is van een bijzondere kwaliteit en originaliteit. Maar er is een overvloed aan ornamentiek in steen en stuc van opmerkelijk vakmanschap, je moet er gewoon even bij stil staan en het even in je opnemen. 
Zelfs ornamentiek in steen kan een inspiratiebron zijn voor de houtsnijder.  De inkomprijzen aan deze kastelen als individuele bezoeker is 7.5 euro. Bezoek je de twee vraag dan naar het combinatie inkomticket.

Cursisten houtsnijden | In de tuin van Château Compiègne

Hier volgt een kort fotoverslag:

Château Compiègne

_____________

 

Château Compiègne

Palais de Compiègne | Keizerlijke eetkamer

Kasteel van Compiègne | Keizerlijke eetkamer, detail

Le cabinet du Conseil

Slaapkamer van de Keizer

Het Salon met de bloemen |  Kasteel van Compiègne

De eetkamer van de Keizerin | Château de Compiègne

Het blauwe Salon, Compiègne

Château de PIERREFONDS

______________

Château de Pierrefonds

Pierrefonds | Salle des Preuses

Pierrefonds | Salle des Preuses

Salle des gardes | Château de Pierrefonds

Detail van het houtsnijwerk,  Salon de réception

Ornamenten in steen | Plafond draaitrap

Slaapkamer van Napoleon III

http://www.patrickdamiaens.be

LINK FB PAGINA

Supraporte met houtsnijwerk | Een versiering boven een deur | Familiewapen in hout boven een deur | Supraporte Ornament

Supraporte met houtsnijwerk | Familiewapen in hout  boven deur

Supraporte met houtsnijwerk

'Een versiering boven een deur' 

________________________________

___________________

Een supraporte of bovenstuk (Latijn: supra - "boven", porta - "deur"); is een boven een deur of portaal aangebrachte decoratie.
Het begrip ''decoratie' moet dan erg breed opgevat worden. De decoratie kan zijn een los schilderij, een fresco dat op de muur is geschilderd, beeldhouwwerk of een gesneden of gestuct relief. 
Soms wordt de schildering in grisaille uitgevoerd. D.w.z de voorstelling is in één kleur (zwart, bruin) in verschilende toonaarden geschilderd als imitatie van beeldhouwwerk in steen. Als reliefwerk komt in de Rococo vooral de cartouche in de supraporte voor. 
Reliefwerk kan geïntegreerd zijn met de bovendorpel van hetdeurkozijn.
Een supraporte in de vorm van een vlakke driehoek wordt timpaan genoemd. 

Supraporte | Supraporte met schilderij

Een supraporte kan, rekening houdende met de plafondhoogte, in een horizontale als in een verticale versie voorkomen. Zo kan de supraporte van een buitendeur of portaal zelfs tot aan het dak door lopen.
De supraporte voor een binnendeur is niet alleen aangepast aan de hoogte van het plafond, maar ook kan de afkomst van de eigenaar en of de funktie van de betreffende ruimte of het gebouw waarin het zich bevindt er in verwerkt zijn.

In vroegere tijden was het uiterst belangrijk om te laten zien welke maatschappelijke positie de eigenaar bekleedde en zo'n supraporte is daar een goed middel voor. De (zelf)verheerlijking van de eigenaar/inwoner kon getoond worden door zijn monogram of familiewapen een centrale  rol te laten spelen in de compositie van de ornamenten van de supraporte.
In het kasteel van Versailles zie je bijvoorbeeld in meerdere vertrekken de gekruiste L van Lodewijk XIV of de drie lelies van Frankrijk, een verheerlijking van land en koning.

Supraporte met schilderij | Versailles

De decoratie, versieringen en ornamenten van een (houten) supraporte kunnen ook op een andere manier functioneel zijn. Een deurversiering voor een muziekkamer, sommige rijke armoedszaaiers hebben die, kan ontworpen zijn rond enkele muziekinstrumenten. Dat thema kan ook verwerkt worden in de supraporte waardoor iedere bezoeker direct de functie van de ruimte kon herkennen.

Andere wereldlijke of overheidsgebouwen met een eigen specifieke functie tonen dan weer hun eigen belangen in hun supraporte.  Zo kan in een centrale cartouche deze verheerlijking of functie getoond worden. Bijvoorbeeld door het gebruik van attributen in een trofee,  met de klemtoon op bijvoorbeeld 'het recht', 'de wetenschap', 'de krijgsmacht' maken dan met de supraporte als belangrijke blikvanger  de bezoeker er zich van bewust waar hij zich bevind.

Château de Versailles | Een versiering boven een deur

Godsdienstige gebouwen daar in tegen hebben natuurlijk andere thema's, zo zijn er religieuze voorstellingen in bas reliëf gesneden  al dan niet op een ovaal cartouche. Maar ook trofeeën met religieuze attributen, zoals daar zijn, kaarsen, kandelaars, kelk, bijbel, wierookvat,...die een centrale blikvanger worden in de compositie.

In elke stijlperiode vanaf de renaissance vindt je de supraporte terug. Meestal in kastelen en residenties en later in belangrijke burgerwoningen en overheidsgebouwen, maar steeds aangepast aan de denkwijze en manier van versiering en decoratie. Deze manier van versieringen verschilt  van land tot land, en kent zijn eigen kenmerken.

Heden ten dage kan het voorkomen dat men boven een deur een familiefoto, een religieus teken of schilderijtje hangt en onbewust heeft men zich dan bij een eeuwenoude traditie van supraportes aangesloten. In zo'n geval niet functioneel maar decoratief van aard.

Supraporte met ornamenten (Bamberg Residence)

Versailles | Een supraporte uit steen | Basreliëf met Putti en attributen 'thema' oorlog

Beeldmateriaal  © Patrick Damiaens
Tekst W. Van Dort en P. Damiaens

Opdracht

In 2015 het ik de eer gehad een aantal supraportes te mogen snijden. Deze bovenstukken werden in eikenhout uitgevoerd en verwerkt in de verticale constructionele en decoratieve delen van een aantal deuren. Dit mooi project werd uitgevoerd voor een particuliere residentie in Zwitserland.
Het centrale motief in deze supraportes stelt het familiewapen voor van mijn opdrachtgevers 
De volgende foto's geven u een korte impressie, 'de stadia van bewerkingen' van deze opdracht.

Het snijden van een supraporte in eikenhout. 

_______________________

_____________________

Supraporte | Een supraporte in hout maken | Craftsmanship

Supraporte | Craftsmanship

Het snijden van de supraporte | Craftsmanship | Supraporte

Familiewapen in hout boven een deur

Supraporte | Supraporte met houtsnijwerk

Een supraporte boven een deur

http://www.patrickdamiaens.be

LINK, Facebook