woensdag 1 april 2020

Charles François ROSSIGNEUX | Gesneden notenlaren wandklok | Bijzonder mooi gestoken wandklok op antica Namur 2019

Charles François ROSSIGNEUX
Charles François ROSSIGNEUX | Gesneden notenlaren wandklok 



UITZONDERLIJKE WANDKLOK IN NOTENHOUT GESNEDEN


CHARLES-FRANÇOIS ROSSIGNEUX
(Parijs, 1818 - 1907)

Antica 2019

Gespot op Antica Namur 2019, op de stand van  Jacques Nève Horloger d’Art, een uitzonderlijke wandklok in notelaar gesneden. Ik herkende ze al van ver deze uit de kluiten gewassen wandklok, in 2017 had ik ze al eens zien hangen op de Brafa, Fine Art Fair in Brussel.
Toen we de stand van Jacques Nève binnen wandelden kregen om dit prachtstuk van kortbij te bekijken kregen we al snel het gezelschap van Mvr. Ryma Hatahet een bijzonder vriendelijke dame die samen met Dhr. Nève specialist is in de restauratie en verkoop van klokken. Ik was erg onder de indruk van de kennis van Mevr. Ryma Hatahet, ze is erg gepassioneerde wat betreft klokken en uurwerken. Op de korte tijd dat we ons op haar stand bevonden vertelde ze ons het bijzondere verhaal van de houten wandklok en het leek me een goed idee er een blogitem aan te spenderen.

Charles François ROSSIGNEUX notelaren wandklok


Ik zal eerst eens beginnen met de afmetingen te vermelden, op deze wijze krijgen jullie een beter beeld van deze in notelaar gesneden wandklok, dit prachtexemplaar is 147 cm hoog, 102 cm breed en heeft een reliëf van 26 cm, ze is rond 1870 vervaardigd. Het binnenwerk heeft een autonomie van 8 dagen en de wijzerplaat is vervaardigd in notelaar met in het wit geschilderde gotische cijfers, netjes gepolijst en geboend. Grote en kleine wijzer zijn van messing, geciseleerd en verguld.
De in notenlaar gesneden kast is voorzien van ornamenten en decoratieve elementen die ons doen denken aan de Neorenaissance stijl. Aan weerszijden van de wandklok bevinden zich twee omgekeerde, gevleugelde draakfiguren met reptielachtige staarten. Deze staarten rollen zich op rond een *chimera-masker dat prominent aanwezig is in het midden van de wandklok.

*Chimera: Is een wezen uit de Griekse mythologie. Het is een monsterlijk schepsel, samengesteld uit delen van meerdere beesten, afkomstig uit de streek Lycië in Anatolië.


Het  bovenste  gedeelte wordt  symmetrisch bekroond  met lauriertakken en een hoornvormige vaas   die een boeket van allerhande fruit bevat. Op het onderste deel, het deel met de chimera masker, is het typische renaissance ornament 'goedroen' aangebracht, in combinatie met een centrale palmet onderaan, drapages van doeken en opdraaiende volutes. Een mooie guirlande- rankmotief van fruit en dit in combinatie met touwen  en drapages hangt aan weerszijde ter hoogte van de chimera.

Deze kast heeft indrukwekkende afmetingen en is een waar meesterwerk wat het beeldhouwwerk  betreft.  Het combineert woekerende ornamenten  met  zowel naturalistische  plantenmotieven  als  een  fabelachtig  universum  met  hybride-figuren en een grotesk masker.

Dit eenvoudig doch karaktervol design met vreemde en krachtige accenten roept het decoratieve  repertoire op van architect-decorateur Charles-François Rossigneux. Dit wordt vrij duidelijk wanneer men deze lijnen en motieven met bepaalde originele tekeningen van zijn hand, die  bewaard worden in het Musée des Arts Décoratifs te Parijs, vergelijkt.

Men  herkent  er dezelfde fabelachtige elementen, soms ontleend aan de flora, op de kunst van het gecompartimenteerd  decor  en  arabesken, die vooral geïnspireerd zijn op de bibliografische  ornamentatie.

Charles François ROSSIGNEUX | Gesneden notenlaren wandklok 

Rossigneux was hierin een grootmeester: van de draakmuilen, het angstaanjagende chimera-masker,  de bloemenruikers, tot de vorm van het centrale wapenschild waaruit slangenmotieven voortkomen... Zo hebben we in zijn ontwerpen voor vignetten, rankmotieven, typografische sluitstukken en vergulde letters voor de grote luxe-edities, de inspiratiebron voor het ontwerp van onze klok teruggevonden, meerbepaald in het prachtige in-folio van de Heilige Evangeliën.  Deze werden in  1873 door het Huis Hachette gepubliceerd, zie gravures.
Het naslagwerk bestaat uit twee volumes, 128  grote composities die naar de originele tekeningen  van Bida gegraveerd zijn, en 290 vergulde titels, hoofdstukken, typografische sluitstukken,  sierletters, op staal gegraveerd door L. Gaucherel naar de tekeningen van Ch. Rossigneux.

Rossigneux was een zeer vruchtbare kunstenaar en heeft meegewerkt aan zowel decors voor luxe boekbindkunst als grotere decoratiewerken en meubilair van de jaren 1860-1875 in Parijs. Hij had de gewoonte om een zeer afgewerkt ontwerp te leveren aan de beeldhouwer die, onder zijn strict toezicht, het model voor het beeldhouwwerk of de edelsmeedkunst sculpteerde in reliëf en op ware grootte.






Charles François ROSSIGNEUX | Gesneden notenlaren wandklok 


De  Neo-Renaissance stijl

De  Neo-Renaissance  stijl  ontstond  een  twintigtal  jaren  na  de  Neo-Gotiek.  Het evolueerde  tijdens  de  19e  eeuw  naarmate  de  kennis over  deze  periode  zich uitbreidde,  maar  ook  naarmate  de  politieke  ideologiën  en  de  techniek  zich ontwikkelden.   Renaissance-kunst,   -ornamenten,   -typologiën,   -technieken,   -materialen  en  de  grote  figuren  uit  deze  periode  werden  toen  inspiratiebronnen voor    alle    kunstdomeinen :    schilderkunst,    beeldhouwkunst,    meubelkunst, edelsmeedkunst, keramiek, glaskunst,   architectuur, mode en literatuur.
De  Renaissance,  iconografisch  model  dat  tijdens  de Restauratie-periode  werd bejubeld  –  mede  door  het  belang  van  Hendrik  IV  en  Frans  I  als  dynastische legitimeit  –  werd  de  referentie  voor  een  nieuwe  nationale  stijl  onder  de  Juli-Monarchie.   
Tijdens   de   tweede   helft   van   de   eeuw   bleef   de   Renaissance, vermengd  met  ander invloeden,  het  heersende  model binnen de  meesterwerken decoratieve kunst die tijdens Wereldtentoonstellingen werden gepresenteerd. De weelderigheid aan ornamenten viel erg in de smaak van de nouveaux riches van de  Second  Empire  en  de  IIIe  Republiek,  voor  hun  opulente  interieurinrichting.
Op  het einde van  de 19e  eeuw  werd het  overgenomen door gegoede  burgers, die  er  hun  eetruimten  mee  versierden.  Meubelmakers volgden  deze  mode  voor donker hout en bewerkten vaak notelaar en massief eikenhout.



Rossigneux had in zijn persoonlijke ontwikkeling de evolutie van de decoratieve kunst gevolgd  van 1840  tot  1880.  In het begin  heerste  er  een onsamenhangend eclectisme ; men plunderde, één voor één of zelfs tegelijkertijd, alle periodes en alle landen. 
Dit was de periode dat Léon Feuchère oprecht geloofde bij te dragen aan de heropleving van de industriële kunsten en om schoonheid te introduceren « dans les moindres détails de la vie domestique » (in de kleinste details van het huiselijk  leven),  door  een  herenhuis  te  ontwerpen  waarin  alle  meubels  en  alle objecten  van  verschillende  stijlen  waren.  




Met dank aan Mvr. Ryma Hatahet
De notelaren wandklok werd te koop aangeboden bij de stand van Jacques Nève


https://www.patrickdamiaens.nl


Geen opmerkingen:

Een reactie posten