Charles François ROSSIGNEUX | Gesneden notenlaren wandklok |
CHARLES-FRANÇOIS ROSSIGNEUX
Gespot op Antica Namur 2019, op de stand van Jacques Nève Horloger d’Art, een uitzonderlijke wandklok in notelaar gesneden. Ik herkende ze al van ver deze uit de kluiten gewassen wandklok, in 2017 had ik ze al eens zien hangen op de Brafa, Fine Art Fair in Brussel.
Toen we de stand van Jacques Nève binnen wandelden kregen om dit prachtstuk van kortbij te bekijken kregen we al snel het gezelschap van Mvr. Ryma Hatahet een bijzonder vriendelijke dame die samen met Dhr. Nève specialist is in de restauratie en verkoop van klokken. Ik was erg onder de indruk van de kennis van Mevr. Ryma Hatahet, ze is erg gepassioneerde wat betreft klokken en uurwerken. Op de korte tijd dat we ons op haar stand bevonden vertelde ze ons het bijzondere verhaal van de houten wandklok en het leek me een goed idee er een blogitem aan te spenderen.
Ik zal eerst eens beginnen met de afmetingen te vermelden, op deze wijze krijgen jullie een beter beeld van deze in notelaar gesneden wandklok, dit prachtexemplaar is 147 cm hoog, 102 cm breed en heeft een reliëf van 26 cm, ze is rond 1870 vervaardigd. Het binnenwerk heeft een autonomie van 8 dagen en de wijzerplaat is vervaardigd in notelaar met in het wit geschilderde gotische cijfers, netjes gepolijst en geboend. Grote en kleine wijzer zijn van messing, geciseleerd en verguld.
De in notenlaar gesneden kast is voorzien van ornamenten en decoratieve elementen die ons doen denken aan de Neorenaissance stijl. Aan weerszijden van de wandklok bevinden zich twee omgekeerde, gevleugelde draakfiguren met reptielachtige staarten. Deze staarten rollen zich op rond een *chimera-masker dat prominent aanwezig is in het midden van de wandklok.
*Chimera: Is een wezen uit de Griekse mythologie. Het is een monsterlijk schepsel, samengesteld uit delen van meerdere beesten, afkomstig uit de streek Lycië in Anatolië.
Het bovenste gedeelte wordt symmetrisch bekroond met lauriertakken en een hoornvormige vaas die een boeket van allerhande fruit bevat. Op het onderste deel, het deel met de chimera masker, is het typische renaissance ornament 'goedroen' aangebracht, in combinatie met een centrale palmet onderaan, drapages van doeken en opdraaiende volutes. Een mooie guirlande- rankmotief van fruit en dit in combinatie met touwen en drapages hangt aan weerszijde ter hoogte van de chimera.
Deze kast heeft indrukwekkende afmetingen en is een waar meesterwerk wat het beeldhouwwerk betreft. Het combineert woekerende ornamenten met zowel naturalistische plantenmotieven als een fabelachtig universum met hybride-figuren en een grotesk masker.
Dit eenvoudig doch karaktervol design met vreemde en krachtige accenten roept het decoratieve repertoire op van architect-decorateur Charles-François Rossigneux. Dit wordt vrij duidelijk wanneer men deze lijnen en motieven met bepaalde originele tekeningen van zijn hand, die bewaard worden in het Musée des Arts Décoratifs te Parijs, vergelijkt.
Men herkent er dezelfde fabelachtige elementen, soms ontleend aan de flora, op de kunst van het gecompartimenteerd decor en arabesken, die vooral geïnspireerd zijn op de bibliografische ornamentatie.
Charles François ROSSIGNEUX | Gesneden notenlaren wandklok |
Rossigneux was hierin een grootmeester: van de draakmuilen, het angstaanjagende chimera-masker, de bloemenruikers, tot de vorm van het centrale wapenschild waaruit slangenmotieven voortkomen... Zo hebben we in zijn ontwerpen voor vignetten, rankmotieven, typografische sluitstukken en vergulde letters voor de grote luxe-edities, de inspiratiebron voor
Het naslagwerk bestaat uit twee volumes, 128 grote composities die naar de originele tekeningen van Bida gegraveerd zijn, en 290 vergulde titels, hoofdstukken, typografische sluitstukken, sierletters, op staal gegraveerd door L. Gaucherel naar de tekeningen van Ch. Rossigneux.
Rossigneux was een zeer vruchtbare kunstenaar en heeft meegewerkt aan zowel decors voor luxe boekbindkunst als grotere decoratiewerken en meubilair van de jaren 1860-1875 in Parijs. Hij had de gewoonte om een zeer afgewerkt ontwerp te leveren aan de beeldhouwer die, onder zijn strict toezicht, het model voor het beeldhouwwerk of de edelsmeedkunst sculpteerde in reliëf en op ware grootte.
Charles François ROSSIGNEUX | Gesneden notenlaren wandklok |
De Renaissance, iconografisch model dat tijdens de Restauratie-periode werd bejubeld – mede door het belang van Hendrik IV en Frans I als dynastische legitimeit – werd de referentie voor een nieuwe nationale stijl onder de Juli-Monarchie.
Tijdens de tweede helft van de eeuw bleef de Renaissance, vermengd met ander invloeden, het heersende model binnen de meesterwerken decoratieve kunst die tijdens Wereldtentoonstellingen werden gepresenteerd. De weelderigheid aan ornamenten viel erg in de smaak van de nouveaux riches van de Second Empire en de IIIe Republiek, voor hun opulente interieurinrichting.
Op het einde van de 19e eeuw werd het overgenomen door gegoede burgers, die er hun eetruimten mee versierden. Meubelmakers volgden deze mode voor donker hout en bewerkten vaak notelaar en massief eikenhout.
Rossigneux had in zijn persoonlijke ontwikkeling de evolutie van de decoratieve kunst gevolgd van 1840 tot 1880. In het begin heerste er een onsamenhangend eclectisme ; men plunderde, één voor één of zelfs tegelijkertijd, alle periodes en alle landen.
Dit was de periode dat Léon Feuchère oprecht geloofde bij te dragen aan de heropleving van de industriële kunsten en om schoonheid te introduceren « dans les moindres détails de la vie domestique » (in de kleinste details van het huiselijk leven), door een herenhuis te ontwerpen waarin alle meubels en alle objecten van verschillende stijlen waren.
https://www.patrickdamiaens.nl |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten