 |
| Sint-Pauluskerk in Antwerpen |
Sint-Pauluskerk in Antwerpen
Voormalige Kloosterkerk van de Dominicanen
_______________________________
Niet zo ver van de Schelde gelegen, aan de Veemarkt, torent de Sint-Pauluskerk hoog boven de aanpalende huizen uit. Deze voormalige
Gotische kloosterkerk van de Dominicanen heeft een prachtig barok
kerkinterieur.
Een streling voor het oog: de prachtige barokaltaren, het
sublieme meubilair, het belangrijke orgel, de 200 beelden en meer dan
50 schilderijen van onder meer , Jordaens, Rubens,
Teniers, Van Dyck... al dit moois bezorgen de Sint-Pauluskerk van Antwerpen haar unieke uitstraling en de calvarietuin pal naast de ingang gelegen lijkt een beeldfragment uit een epische film over
Christus' lijden en verrijzenis.
 |
| Ingang van de St-Pauluskerk Antwerpen aan de Veemarkt |
 |
| Plattegrond Sint-Pauluskerk Antwerpen |
De voorgevel vertoont renaissancekenmerken. Domien de
Waghemakere en Rombout de Drijvere zijn de vermoedelijke architecten van de
kerk. Na een brand in 1679 werd een barokke toren toegevoegd. Het interieur is
eveneens voor het grootste deel in barokke stijl.
Tussen 1699 en 1747 werd naast de Sint-Pauluskerk een
Calvarieberg opgericht als "levend theater", in een tuin versierd met
talrijke beelden op sokkels langs een pad dat tot de heuvel leidt waar het
kruis is geplaatst.
Na de sluiting van het klooster door de Fransen in 1796 werd
de kerk door de stad aangekocht en bestemd als parochiekerk.
In 1968 werd de kerk door brand zwaar beschadigd;
omwonenden, voor een groot deel parochianen, wisten een groot deel van de
kunstwerken in de nacht uit het interieur te redden. De restauratie van de kerk
liet hierna lang op zich wachten; pas na twintig jaar kreeg het gebouw weer een
dak.
Kunstwerken in de kerk
Onder de talloze kunstwerken in de kerk bevinden zich werken
van belangrijke Antwerpse kunstenaars zoals de schilders Abraham van
Diepenbeeck, Peter Paul Rubens, Antoon van Dyck en Jacob Jordaens en de beeldhouwer
Artus Quellinus. Het 17e-eeuwse orgel geldt als een van de belangrijkste orgels
van België.
In 1620 schonk Peter Paul Rubens het schilderij Madonna van
de rozenkrans van Caravaggio (schilder) als altaarstuk aan de kerk. In 1781
werd dit schilderij door keizer Jozef II opgeëist om het toe te voegen aan zijn
kunstverzameling. Nu is het te bewonderen in het Kunsthistorisches Museum van
Wenen. In de Antwerpse Sint-Pauluskerk hangt tegenwoordig een kopie ervan van
de hand van de directeur van de Antwerpse Academie. Caravaggio's werk, eens een
vorstelijke schenking van Rubens aan Antwerpen verwerd tot een object van
roofkunst door de toenmalige Oostenrijkse bezetter.
De Calvarietuin
 |
| Sint-Pauluskerk Antwerpen | Calvarietuin |
Nog vóór 1699 maakt Willem I Kerricx de ontwerptekening voor de ‘berg’, maar de realisatie van het hele project neemt bijna een halve eeuw in beslag. Tot in 1741 doet men hiervoor een beroep op verscheidene Antwerpse barokbeeldhouwers, onder wie Jan Claudius De Cock, Willem I Kerricx en Willem-Ignatius Kerricx, Jan Pieter I van Baurscheit, Michiel I van der Voort en Alexander Van Papenhoven.
De dominerende calvarieberg mag dan al zijn naam lenen aan de hele tuin van dit voormalige kerkhof, in feite is het ook een Verrijzenistuin, aangezien Jezus’ heropstanding ‘in levende lijve’ in beeld wordt gebracht door Zijn ontmoeting met Maria Magdalena in de tuin! Bovendien voorspellen de profeten Jezus’ lijden én Zijn heropstanding.
Binnen in de Sint-Pauluskerk.
 |
| Sint-Pauluskerk in Antwerpen | Barok koorgestoelte en biechtstoelen |
Epitaaf van de Soeten Naem
(Door Artus Quellinus de Oude)
 |
Epitaaf van de Soeten Naem (Door Artus Quellinus de Oude) |
Hoogkoor, koorgestoelte
Biechtstoel met 'Het Laatste Oordeel'
Het meest representatieve werk van de Antwerpse laat-barok.
Kerkmeubel van een onovertroffen vakmanschap. De beelden schijnen vrij te staan
en hebben geen dragende functie. De structuur van het meubel verdwijnt achter
de dramatische opstelling van de beeldengroep. De personages nemen intens deel
aan de actie.
Boven: rechtsprekende Christus met de sleutels van het
rechtsgezag. Links Albertus Magnus met in de linkerhand een open boek dat op
zijn leraarschap duidt. De rechterhand maakt een retorisch gebaar als van een
prediker. Albertus is gekleed in rochetta, met stola, borstkruis en koorkap,
liturgisch voorgeschreven bij een kerkwijding.
Rechts staat Rosa van Lima met Jezuskind. De dominicaanse
orde is als het ware een multinational, vertegenwoordigd door zowel heiligen
van de oude wereld (Albertus van Keulen) als van de nieuwe wereld (Rosa van
Lima)
Engel met lam (zachtmoedigheid) en kaatsbal (nederigheid)
vertrapt de aardse lauwerkrans.
Engel met boetekleed, sluier en geselroede (boetvaardigheid),
aan zijn voet een pelikaan met jongen symbool van de eucharistie.
Er zijn bovendien 6 medaillons met boetefiguren:
Links: koning David, Maria van Egypte, de Samaritaanse vrouw
Rechts: Maria Magdalena, de Heilige Dismas (de goede
moordenaar) en de Verloren Zoon.
 |
| Barok kerkmeubilair | Biechtstoel "Het Laatste Oordeel", Antwerpen |
 |
| Sint-Pauluskerk in Antwerpen |
 |
| Sint-Pauluskerk in Antwerpen | Albertus Magnus |
 |
| De Verloren zoon | Biechtstoel Sint-Pauluskerk Antwerpen |
Een aantal impressies van de Sint-Pauluskerk in Antwerpen
Patrick, bedankt voor al de tijd en moeite en het mooie wat je ons geleerd hebt.
BeantwoordenVerwijderenSchitterend, informatief. Dank
BeantwoordenVerwijderenSchitterend .Bedankt Patrick voor de informatie.
BeantwoordenVerwijderen