Handmade in Belgium. De houtsnijblog van PATRICK DAMIAENS een Houtornamentist -
houtbeeldhouwer uit Maaseik. Gespecialiseerd in ornamenten in hout en heraldische familiewapens. Patrick is ornamentsnijder - houtsnijder één van zijn specialisaties zijn heraldische familiewapens in hout. Sinds de oprichting in 1990 heeft het atelier een uitstekende reputatie verworven in het artisanaal vervaardigen van ornamenten, houtsnijwerk en beeldhouwwerk. Ik sta u graag verder te woord mocht u vragen hebben
WELKOM OP MIJN BLOG
Deze blog heeft als doel houtsnijwerk en ornamentiek in de kijker te plaatsen. Een bezoek aan een museum of een kasteel zijn onderwerpen die aan bod komen. Maar deze blog laat jullie ook kennis maken met mijn eigen vakmanschap. Veel leesplezier.
Haus
Monheim ligt in het historische centrum in de nabijheid
van de Dom, het stadhuis en het oude bad en
kuurcentrum aan de Büchel. Na de stadsbrand
kocht
de apotheker Adam Coebergh in 1662 het grondstuk
aan en liet er een apotheek op bouwen. De ondersteuning
van de stad, die voor de nieuwbouw
8.000
bakstenen beschikbaar stelde, reflecteert de betekenis
die de apotheek voor het opbloeiende kuur-
en badwezen had.
In
1786 stelde Andreas Monheim, die het huis in 1783 had
aangekocht, de architect Jakob Couven aan om het
huis te vernieuwen. Couven gaf het zijn hedendaagse, vertrouwde
aanzicht.
Andreas
Monheim liet Haus Monheim na aan zijn enige
zoon Johan Peter Josef Monheim, die opklom tot
een van de meest invloedrijke Akense persoonlijkheden van
de 19e eeuw. Hij beïnvloedde de geschiedenis van
zijn geboortestad afdoende en probeerde de
opkomende sociale problemen, die door de industrialisering waren
ontstaan, door het oprichten van ziekenhuizen
en pleeghuizen te verzachten. Uit dank werd
hij tot ereburger van de stad benoemd.
18de eeuws Interieur van het Couven Museum
In
het jaar 1958 richtte de voormalig directeur van de
stedelijke musea Felix Kuetgens het Couvenmuseum in.
Een museum met een identieke naam gaf
het
voordien al, namelijk in het “Haus Fey” op de Seilgraben,
dat echter in 1943 tijdens een bombardement werd
verwoest. In 1967 volgde een aanbouw
in
opdracht van het echtpaar Peter en Irene Ludwig, meisjesnaam
Monheim. Zij voorzagen het voormalige naburige
huis “Zum Lindenbaum” met meer dan
6000
kostbare tegels en doneerden het in 1982 aan het
museum.
Tegenwoordig
getuigt Akens gezelligste woning van de
wooncultuur uit de 18e en 19e eeuw. Wisseltentoonstellingen in
het kader van kunst en cultuurgeschiedenis maken het
plaatje compleet.
Prachtig snijwerk in eikenhout
Dit zijn enkele beelden van het interieur, dit museum is zeker de moeite waard om te bezoeken , zeker als u van mooie Luikse en Akense meubelen en interieurs houd.
Luikse en Akense stijlmeubelen
Akense Rococo of Luiks Houtsnijwerk ?
Een van de vele mooie stijlkamers -interieurs van het Couven Museum
Een ornament (Latijn ornare en ornamentum,
dat respectievelijk versieren en sieraad betekent) is een compositie of
versieringselement dat tot doel heeft een voorwerp of gebouwen of delen daarvan
te versieren of op te luisteren.
Reliëfsnijden, ornament- en lettersnijden, figuursnijden,
... het is maar een greep uit de vele mogelijkheden. In deze 2-jarige opleiding
Hout-ornamentsnijder leer je de diverse technieken beheersen. Een stuk hout,
een guts en een klopper, hiermee doe je de uitgetekende potloodlijnen op het
hout verdwijnen en maak je je eigen kunstige houtsnijwerk.
In deze 2-jarige opleiding maak je kennis met de
verschillende soorten grondstoffen, handgereedschappen en werktuigen. Je leert
beroeps- en decoratief tekenen om op deze wijze te komen tot het leren snijden
van diverse motieven.
Doelgroep
Iedereen die
professioneel aan de slag wil als houtbeeldhouwer of allen die zich
beroepshalve wensen te heroriënteren maar geen vooropleiding heeft genoten.
Gezien de praktische aard van de cursus kunnen slechts 12 kandidaten
worden toegelaten, reserveer dus tijdig! De volgorde van betaling is meteen ook
de volgorde van inschrijving.
Vanuit een plankje worden de technieken van houtsnijwerk
stap voor stap aangeleerd. In deze opleiding maakt u kennis met de
verschillende soorten grondstoffen en handgereedschappen. U leert beroeps- en
decoratief tekenen om op deze wijze te komen tot het leren snijden van diverse
motieven.
Opleiding Ornamentsnijder
Materialenkennis:
Gereedschappen, de verscheidenheid van de sculpteerbeitels; de benamingen van
de beitels, voor welk soort werk ze specifiek dienen, hamers, schraapstaal,
enz.
Slijpen van de beitels, de verschillende soorten slijp mallen te gebruiken.
Werken met een bovenfrees, de technieken die kunnen helpen bij het perfect
uitfrezen van houtsnijwerk.
Houtsoorten:
- Hoe reageert het hout bij de verwerking
- Welke soorten hout zijn van toepassing.
- Hoe herken je met de draad of tegen de draad in, sculpteren.
Studie van de ornamenten:
- bloem en bladmotief
- bloem en bladcompositie
- het eikenblad
- het druivenblad
- fotokader (meerdere oefeningen)
- schelpen, vruchten, etc. ...
Praktijk:
- werken met de rechte steekbeitel (meerdere oefeningen)
- hoe maken we een 'cordonnet'
- gotisch motief (meerdere oefeningen)
- de strik (meerdere oefeningen)
- de palmtak
- ETC....
Hier is een impressie van ons houtsnijdersatelier Cursusjaar 2011-2012
Patrick Damiaens, Heraldische familiewapens in hout
Patrick Damiaens Familiewapens in hout
Ambachtelijk gesneden heraldisch wapen in hout .
Wat is een familiewapen?
De oorsprong
van het voeren van het familiewapen ligt in de tweede helft van de 12 eeuw.
Ridders op het slagveld gebruikten fel gekleurde wapenschilden om zichzelf aan
de medestanders en tegenpartij herkenbaar te maken. Het voeren van de gekleurde
schilderen om partij te laten zien, is nog steeds terug te zien in het gezegde
'kleur bekennen'. Later werden familiewapens vooral gebruikt om te imponeren op
riddertoernooien.
Hoe ziet een
familiewapen eruit?
Een familiewapen bestaat in principe
uit: een schild, helm met helmteken, dekkleden wrong en eventuele lijfspreek.
Het familiewapen kan verder getooid zijn met schildhouders, voetstuk en een
spreuk (op een lint). Hierbij is het schild het belangrijkste onderdeel van het
familiewapen. Een familiewapen kan bijvoorbeeld slechts uit het schild alleen
bestaan.
Bron: Familiewapen.net
HERALDISCH COLLEGE VAN DE VVF
Ontstaan
Wie een oud wapen vindt of een nieuw wapen laat
ontwerpen, wil dit ook graag geregistreerd zien. Adellijke wapens worden
verplicht geregistreerd bij het verlenen van de adelbrief.
De Belgische
wetgeving houdt geen enkele restrictie in tot het voeren van een wapen. De
enige eis die terecht gesteld wordt, is dat men geen wapen van een ander
overneemt. Om toch van een zekere registratie te kunnen spreken van burgerlijke
wapens werd in 1973 het Heraldisch College van de VVF in het leven
geroepen.
Wapenschild in hout gemaakt
Een oud wapen
Wanneer een zoeker erin slaagt het wapen van een
voorvader in rechte (mannelijke) lijn terug te vinden (in het oud regiem) en
dit ook kan bewijzen, dan kan dit door het HC geregistreerd worden. Hiertoe
dienen de nodige bewijsstukken bij de aanvraag gevoegd te worden. De
opzoekingen gebeuren uiteraard door de aanvrager.
Een nieuw wapen
De meeste wapens zijn nieuw ontworpen wapens. Het
samenstellen moet op een heraldisch verantwoorde manier gebeuren.
Het best zoekt men inspiratie in de betekenis van of
een verwijzing naar de familienaam (sprekende wapens), in de wapens van de
gemeenten van herkomst of woonst of de wapens van de bezitters van
heerlijkheden waar voorouders woonden, in de beroepen die gedurende meerdere
generaties in de familie werden uitgeoefend.
Zeker mag men geen wapens
overnemen van naamdragende families (b.v. uit wapenboeken als Rietstap) en men
mag ook niet te duidelijk naar bestaande
gemeentewapens refereren.
Bij de publicatie in Vlaamse Stam wordt gestreefd naar
een zekere eenvormigheid (vroeg-gotisch, laat-gotisch of accoladeschild;
getraliede helm in ¾ aanzicht voorgesteld), wapenonderdelen die aan de adel
voorbehouden zijn worden geweerd: kronen, mantels, schildhouders. Een
wapenspreuk – door de sollicitant voorgesteld in de taal van zijn keuze - wordt
wel aanvaard. Kreten behoren tot de adellijke voorrechten en worden dus niet
aanvaard.
Liefst vermijdt men het gebruik van nationale emblemen. Referenties
naar adellijke attributen of stukken gebruikt door bestaande en erkende
ridderorden worden uiteraard niet aanvaard. In het spoor van het Centraal
Bureau voor Genealogie in Nederland vermijdt ook het HC sinds enkele jaren
verdelingen die combinaties van verschillende familiewapens suggereren, zoals
dit bij een gevierendeeld wapen meestal het geval is. Wanneer beide ouders al
een familiewapen bezitten, is een vierendeling wel toegestaan. Een gouden regel in de heraldiek is dat eenvoud siert.
Maak er geen
‘kerstboomwapen’ van. Dus geen gecompliceerde schilddelingen, geen overdaad aan
figuren. Raadpleeg eerst iemand die over de nodige heraldische kennis beschikt
en die je kan helpen bij het ontwerpen. Maak echter pas een definitieve
tekening na de besprekingen door het HC.
De aanvrager kan zelf een heraldisch tekenaar
kiezen, voor de publicatie in Vlaamse Stam worden echter vaste sjablonen
voorgelegd waaruit de aanvrager kan kiezen. Wat de tekening op de wapenbrief
betreft, heeft de gekozen tekenaar meer vrijheid.
Dit blijft een overeenkomst
tussen aanvrager en tekenaar.
Het restaureren van kerkmeubilair, lambrisering, preekstoel, biechtstoel , ...
is vaak noodzakelijk voor het behoud van ons patrimonium.
Het is onze plicht, deze meubelen die soms honderden jaren oud zijn en vaak
erg beschadigd zijn, te conserveren voor de volgende generaties. Enkele voorbeelden
Soms zijn
stukken van het beeldhouwwerk verdwenen of is het houtsnijwerk zo beschadigd
dat de noodzaak zich opdringt het te vervangen. Indien de afgebroken stukjes
houtsnijwerk bewaard gebleven zijn dan kunnen wij deze terug aanbrengen op een
correcte manier , als de ornamenten volledig verdwenen moesten zijn, zal
rekening gehouden worden met de vormgeving van het ornament of de restanten die
nog aanwezig zijn .
Restauratie boiserie en lambriseringen
In sommige complexe gevallen (vaak bij beelden) word eerst een
plasticine voorbeeld geboetseerd , zo heeft de houtsnijder steeds een voorbeeld
om op verder te werken.
Na een nauwkeurig onderzoek van het
resterend houtsnijwerk ,zijn stijl het
karakter en het breukvlak kunnen we ons
terug een correct beeld vormen van het oorspronkelijk ornament en hoe het
oorspronkelijk eruit gezien heeft.
Restauratie houtsnijwerk van spiegel
Restauratie en reconstructie vergulde spiegel
Naar mat de restauratie vordert worden ingrepen aan het origineel snijwerk beperkt
tot het minimum. Er verdwijnt zo weinig mogelijk van het originele
houtsnijwerk, . Gebroken snijwerk wordt terug aan elkaar gelijmd. Verdwenen
stukjes snijwerk worden bijgesneden.
Reconstructie en restauratie preekstoel . Duif in klankbord van de preekstoel
Restauratie duif preekstoel
Belangrijk meubilair en waarbij
nog restanten overblijven van beeldhouwwerk of een verdwenen constructie die
oorspronkelijk aanwezig was op het meubel kunnen na , op basis van foto's,
documenten , markeringen en karakter van de overblijfselen en na historisch
onderzoek terug gereconstrueerd worden . We letten altijd op dat het oorspronkelijk karakter van het stijlmeubel
bewaard blijft.
Zo voorkomen we dat waardevolle stukken verloren gaan en hun
oorspronkelijk allure terug krijgen.
Restauratie Luikse vitrine kast
Restauratie houtsnijwerk van meubilair, Luikse vitrine kast
Reconstructie van houten
beelden
Het
houtsnijders atelier van Patrick Damiaens is tevens gespecialiseerd in het restaureren
en reconstrueren van houten beelden. Het gebeurt wel eens dat een preekstoel,
biechtstoel of ander kerkmeubilair een gedeelte van zijn ornamentiek of
snijwerk mist.
Bij beelden in de vorm van ledematen (bv. vingers). Door het
karakter van het beeld te bestuderen en een eventueel voorbeeld in plasticine
te maken kunnen we ons weer een beeld vormen van het oorspronkelijke
houtsnijwerk.
Restauratie en reconstructie beelden
restauratie beelden
Bij het
restaureren van het beeld wordt vooral gelet op de details, zodanig dat het
gereconstrueerde beeld perfect past in haar omgeving. Gebruik van dezelfde houtsoort als de
houtsoort van het meubel of beeld ook
voor de correcte afwerking (Kleur, …)
van het gerestaureerde beeld is meestal dezelfde als het meubel of omgeving. Zo
vormt het weer één geheel met zijn omgeving.