De Galerie dorée ( Gouden Galerij) is gevestigd in het Hôtel de Toulouse, het hoofdkantoor van de Banque de France. De vergulding, schilderijen, houten lambriseringen en indrukwekkende fresco's uit de 17e eeuw maken deze galerie tot een van de weelderigste in Frankrijk en tot de belangrijkste ruimte van het Hôtel de Toulouse. Een must-see!
Op zaterdag 16 en 17 september 2023 trok ik weer eens naar Parijs. Dat bepaalde weekend werd in Frankrijk de Franse Erfgoeddagen georganiseerd (Journées du Patrimoine), en dat evenement wou ik reeds langer, eens meegemaakt hebben.
De eerste keer dat ik het interieur van deze galerie zag was in de Film 'Tous Les Matins Du Monde' ( 1991) met Gérard Depardieu en de schoonheid ervan is me altijd bijgebleven.
In die twee dagen had ik me voorgenomen om in Parijs 3 tot 4 historische sites te bezoeken ( uiteindelijk 6 ) en op plaats één van mijn lijstje stond de Gouden Galerij (La Galerie Dorée) van de Banque de France. Dit gebouw is uitzonderlijk op de erfgoeddagen te bezoeken.
Het Hôtel de Toulouse huisvest sinds 1811 de Banque de France. Dit particuliere herenhuis, ontworpen door François Mansart, was ooit eigendom van de graaf van Toulouse, Louis-Alexandre de Bourbon. Tijdens de Franse Revolutie werd het gebouw in beslag genomen en een paar jaar later teruggekocht door de Banque de France. Het hotel heeft nog steeds enkele overblijfselen uit dit monarchale tijdperk.
Gebouwd tussen 1635 en 1640 door François Mansart voor de staatssecretaris van Lodewijk XIII, Louis Phélypeaux de La Vrillière, is de Galerie dorée 40 meter lang, 6,5 meter breed en 8 meter hoog, heringericht in het begin van de 18e eeuw in Regence stijl en gerestaureerd in 2015. We kunnen ook de staatsievertrekken bewonderen, die een collectie 18e-eeuwse meubels en het schilderij "La fête à Saint-Cloud" van Jean-Honoré Fragonard herbergen. Maar ook een aantal schilderijen van F.Boucher zijn er terug te vinden. Meer over deze staatsievertrekken in een ander blog onderwerp.
Een reservatie is sterk aanbevolen, ( wat we ook deden) want wachtrijen van 2-3 uur zijn netjes aangegeven, dat zagen we op 17 september met eigen ogen, reservaties kregen voorrang en het ging vlot voorruit.
De lambrisering - vergulde wandbetimmering
In 1715 gaf de graaf van Toulouse Robert de Cotte (1656-1735), de architect van de koning, opdracht om de Galerie Dorée te decoreren en te moderniseren.
De nieuwe lambrisering werd uitgevoerd door de beeldhouwer van de koning, François Antoine Vassé (1681-1736), op basis van een dubbel iconografisch programma dat verband hield met de marine en de jacht, wat overeenkwam met de taken van de Comte de Toulouse als Franse admiraal en Grand veneur.
Twee trofeeën omlijsten de Galerie dorée: boven de deuropening, de triomf van Diana Godin van de jacht, en aan de andere kant, boven de open haard, Leucothée, godin en beschermster van de zeelieden, die een scheepsboeg leidt.
De tien schilderijen uit de collectie van Louis Phélypeaux de la Vrillière werden in een iets andere volgorde geplaatst en opnieuw uitgesneden en in de lambrisering geplaatst. Zes spiegels weerkaatsen het licht van de grote ramen, die symmetrisch werden geïnstalleerd.
Plafond:
Het gewelfde plafond is versierd met een fresco dat oorspronkelijk werd geschilderd door François Perrier tussen 1646 en 1649. Het is gerangschikt rond de vier elementen die in elke hoek vertegenwoordigd zijn en plaatst de regeerperiode van Lodewijk XIII en de geboorte van Lodewijk XIV in de kijker.
Vanaf de ingang zie je :
-lucht: met Juno en Aeolus, die het regentschap van Anne van Oostenrijk oproepen - de stervende Lodewijk XIII probeert de winden tegen te houden.
-water:met Neptunus en Amphitrite, ter ere van het huwelijk van Louis XIII en Anne van Oostenrijk in 1615 (rechts, tegenover de lucht);
-vuur: met Jupiter en Sémélé, ter herinnering aan de bijna miraculeuze verwekking van de kroonprins tijdens een storm op 5 december 1637 (helemaal links);
-de aarde: met Pluto en Proserpine, die herinnert aan de ernstige crisis die het paar doormaakte en hun verzoening in augustus 1637 (rechts, tegenover het vuur).
De positie van de sterren komt overeen met de astrologische hemel van de toekomstige Zonnekoning12,6. Schorpioen - het ascendantteken van de vorst (15e graad)13 - verschijnt links, dat wil zeggen aan de oostelijke horizon.
De schilder was zich dus bewust van dit element. Louis XIV was geboren onder Maagd, zijn zonneteken. Maar de oude astrologie beschouwde de ascendant als het ware sterrenbeeld. De kunstenaar heeft de dierenriem echter omgekeerd: boven de horizon, na Schorpioen, zouden we Weegschaal, Maagd (in het midden van de hemel), Leeuw, Kreeft, Tweelingen en Stier moeten zien. We zien echter Boogschutter, Steenbok, Waterman, Vissen, Ram en Stier, die zich onder de horizon bevonden toen Louis XIV werd geboren.
Het originele werk bestaat niet meer. Tijdens de restauratie van 1865-1869 werden de schilderijen van Perrier, die in slechte staat verkeerden, vervangen door kopieën van Paul Balze, zijn broer Raymond en de gebroeders Denuelle.
Hier volgt een uitgebreide foto reportage van het interieur van La Galerie Dorée
 |
| https://www.patrickdamiaens.nl |
