In de maand mei van 2024 was ik weer eens in Amsterdam voor een aantal dagen. Het Rembrandt Museum, Rijksmuseum en Artis dierentuin stonden op het programma. Maar ik keek het meest uit naar een bezoek aan het Koninklijk Paleis op de Dam. Het Paleis is geopend voor bezoekers op het moment dat er geen koninklijke ontvangsten plaatsvinden. Tijdens uw bezoek ontvangt u een gratis audiotour. De entree is in vergelijking met Nederlandse Musea en bezienswaardigheden erg schappelijk, slechts 12,5 Euro.
Openingsuren van 10:00 tot 17:00 uur. Een bezienswaardigheid zonder lange wachtrijen of verplicht online booking. Het is een bijzonder indrukwekkend 17de-eeuws gebouw gelegen op de Dam, dat voor het een Paleis werd (begin 19de eeuw), het Amsterdamse stadshuis was.
In 1648 werd begonnen met de bouw van het nieuwe stadhuis
van Amsterdam. Anderhalve eeuw werd het paleis als stadhuis gebruikt. In 1768
werd het gebouw voor het eerst enkele dagen als paleis gebruikt. Reden was de
feestelijke ontvangst van stadhouder Willem V en Prinses Wilhelmina van Pruisen
in de hoofdstad.
In 1806 werd Lodewijk Napoleon, de broer van de Franse keizer Napoleon, Koning van Holland. In 1808 nam hij het stadhuis op de Dam in gebruik als Koninklijk Paleis. Na de val van Napoleon in 1813 gaf Prins Willem van Oranje, de latere Koning Willem I, het paleis in eerste instantie terug aan de stad Amsterdam. Na zijn inhuldiging zag hij echter het belang in van een verblijfplaats in de hoofdstad. Het gemeentebestuur van Amsterdam stelde het voormalige stadhuis op zijn verzoek opnieuw ter beschikking aan de Koning. In 1936 werd het paleis eigendom van de staat.
Koninklijk Paleis Amsterdam plattegrond (1ste etage) |
Bij ceremoniële staats- en familieaangelegenheden
functioneert het paleis op grootse wijze. Bij staatsbezoeken logeert het
bezoekende staatshoofd met gevolg in het paleis te Amsterdam, en wordt daar ook
officieel ontvangen. Op 30 april 2013 deed koningin Beatrix in het paleis
officieel afstand van de troon, net als haar moeder Juliana dat deed in 1980.
De uitreiking van de Grote Prins Claus Prijs en de Zilveren Anjers vinden elk
jaar in het paleis plaats.
Op de momenten dat de koning en de leden van het Koninklijk Huis geen gebruik maken van het paleis, dat is een groot gedeelte van het jaar het geval, is het gebouw echter opengesteld door de Stichting Koninklijk Paleis Amsterdam. Vaak is er in de zomer een tentoonstelling. Zo is na de uitreiking van de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst in de maand oktober de mogelijkheid de geselecteerde kunstwerken te bekijken.
Artus Quellinus
Artus Quellinus de Oude, Artus Quellinus I of Artus (Arnoldus) Quellijn (20 of 30 augustus 1609, Antwerpen - 23 augustus 1668, Antwerpen) was een Vlaamse beeldhouwer.
Hij wordt beschouwd als de belangrijkste vertegenwoordiger van de barok in de beeldhouwkunst in de Zuidelijke Nederlanden. Hij werkte lange tijd in de Republiek en had grote ateliers in Antwerpen en Amsterdam. Zijn werk had een grote invloed op de ontwikkeling van de beeldhouwkunst in Noord-Europa.
Hij kreeg opdrachten in Amsterdam en werkte vanaf 1650 vijftien jaar aan het nieuwe stadhuis samen met de hoofdarchitect Jacob van Campen. Dit bouwproject, dat nu het Koninklijk Paleis op de Dam heet, en in het bijzonder de marmeren decoraties die hij en zijn werkplaats maakten, werden een voorbeeld voor andere gebouwen in Amsterdam.
Het team beeldhouwers dat Artus begeleidde tijdens zijn werk aan het Amsterdamse stadhuis bestond uit veel beeldhouwers die later zelf vooraanstaande beeldhouwers zouden worden, zoals zijn neef Artus Quellinus II, Rombout Verhulst, Bartholomeus Eggers en Gabriël Grupello en waarschijnlijk ook Grinling Gibbons.
Ornamentiek en Parafernalia composities in marmer.
De foto's die ik nam in mei 2024, zijn composities van ornamenten en Parafernalia in marmer uitgevoerd, ze bevinden zich allemaal in de burgerzaal, noord en zuid galerij. Het aanbod van composities als inspiratiebron is veel te groot om ze allemaal aan bod te laten komen in dit blog onderwerp. Dus ik heb maar een geperkte selectie gemaakt. Deze samenstellingen van ornamenten en composities van parafernalia zijn ook een interessante bron van inspiratie voor de houtsnijder.
Het is zeer de moeite dit stadspaleis eens te bezoeken als jullie in Amsterdam zijn.
Centraal in het vroegere stadhuis is de Burgerzaal, 25 m
hoog. De Amsterdamse stedemaagd zit boven de deuropening aan de Damkant, om
haar heen twee reliëfs die goed bestuur verbeelden. Aan de andere kant van de
zaal het beeld van Atlas met het hemelgewelf op zijn schouders. Daaronder
Gerechtigheid die Hebzucht en Afgunst vertrapt. De marmeren vloer is ingelegd
met kaarten van het oostelijk en westelijk halfrond en een kaart van de
noordelijke sterrenhemel, om Amsterdam te laten zien als centrum van het
universum. Deze kaarten, de grootste bestaande, waren gebaseerd op het werk van
beroemde cartografen uit de 17e eeuw.
https://www.patrickdamiaens.info |