Aubert Parent | Landesmuseum Oldenburg | Reliëf snijwerk uit 1798 | Houtsnijwerk van een 18de eeuwse houtsnijder

Aubert Parent, Oldenburg

 Aubert-Henri-Joseph Parent

 ( Aubert Parent )

Het houtsnijwerk van Aubert Parent 
in het Landesmuseum Oldenburg.(Duitsland)






Van het Aubert Parent paneel dat zich in de vaste collectie bevind van het Landesmuseum Oldenburg is bijzonder weinig bekend, zelfs de conservator aan de afdeling decoratieve kunst kon ons eigenlijk weinig tot geen informatie bezorgen over dit subliem snijwerk in lindehout.

Hij kon ons vertellen dat dit prachtig werk door Aubert Parent in lindehout gesneden en meet 39cm hoog x 33cm breed, de maten inclusief kader zijn 53cm x 48cm. Het museum in Oldenburg gaf het als naam 'Vaas met bloemen, vogel en nest'.

Het is gesigneerd Aubert Parent, Berlijn 1798, inventarisnummer LMO 3.215.

Er is jammerlijk genoeg bijzonder weinig geweten over dit snijwerk. Het paneeltje is tussen 1888 en 1900 aan de collectie van het ‘Kunstgewerbemuseum Oldenburg’ toegevoegd. 

Aubert Parent
Aubert Parent is geboren in 1753 in de Franse stad Cambrai en overleden in 1835 te Valenciennes. 
  
Vele jaren geleden kwam ik toevallig  in contact met het werk van deze extreem begaafde Franse houtsnijder, en zijn fantastisch gedetailleerd werk is me steeds blijven fascineren. Hij  is, samen met de Engelse houtsnijder Grinling Gibbons (1648-1721), mijn andere grote bron van inspiratie. Het werk van deze twee houtsnijders is het perfecte voorbeeld hoe kwalitatief houtsnijwerk eruit moet zien.

Parent ontwierp technisch zeer hoogstaande en exclusieve wandpanelen (reliëfs) in lindehout. 'Stillevens in hout' zouden we ze kunnen noemen: vazen met een overdaad aan bloemen, vogels, insecten, medaillons ... en voor zijn tijd in een ongeëvenaard, verbluffend gedetailleerd realisme. Aubert Parent verkreeg voor het eerst publieke bekendheid in 1770, critici schreven in hun commentaren:
"Men verwacht het nauwelijks, dat op zo'n kleine beperkte oppervlakte, dergelijke fijnheid verenigd te zien met zulk een elegantie".

Zijn carrière kreeg een boost toen hij in 1777 een reliëf aan Lodewijk XVI presenteerde, een paneel dat een grote bloemenmand voorstelde en dit vergezeld met de symbolen van oorlog en vrede. De koning was zo onder de indruk van zijn werk dat hij het liet ophangen in zijn privé-eetzaal in het kasteel van Versailles.
Parent exposeerde van 1779 tot 1783 in het Parijse 'Salon de la Correspondance'. Op deze manier kwam hij steeds vaker en vaker in contact met adel en het entourage uit de hofkringen en de gegoede burgerij, en kon hij zo op deze manier 'patronage' verwerven. 
In 1784 won hij een koninklijke toelage, een beurs voor de studie van de klassieken in Italië. Dit verblijf in Italië zal gedurende zijn gehele carrière een sterke invloed op zijn werk blijven hebben, die vier jaar later uitmondde in een publicatie van gravures, een belangrijke serie van prentenboeken, van de neoklassieke ornamenten. Deze gravures tonen verschillende ontwerpen voor decoratieve vazen​​, tafels, zitmeubelen, smeedijzeren balkons en trapleuningen.  

Aubert Parent, Landesmuseum Oldenburg

BASEL
Tijdens de Franse revolutie vluchtte hij naar Zwitserland, waar hij klassieke kunst onderrichtte aan de universiteit van Basel.
Eén van zijn trouwste opdrachtgevers is Kaufman Johan Rudolf Forcast-Weiss (1749-1834). Deze kunstzinnige Zwitser was een welgestelde zijdelintfabrikant uit Basel.
De hoop die hij op de Pruisische koning Friedrich Wilhelm II gevestigd had, werd in 1797 vervuld  toen Aubert Parent tot lid van de ‘Berliner Akademie der Künste’ werd benoemd en ontving –na het schenken van 2 reliefs- een koninklijke toelage.  Parent leefde en werkte in Berlijn van 1797 tot 1804. Na het publiceren van zijn gravures 'Antiquites de la Suisse' verhuisde hij terug naar Basel.
Na meer dan 20 jaar ballingschap keerde Aubert Parent in 1813 terug naar Frankrijk onder impuls van de inmiddels principieel veranderde politieke en maatschappelijke omstandigheden. 
De laatste 10 jaren van zijn leven streek hij neer in de Franse stad Valenciennes, waar hij als professor les gaf aan de Academie van Valenciennes en ook leiding gaf aan opgravingen, maar nooit zijn passie, het houtsnijden  en het exposeren van zijn werk opgaf.

Aubert-Henri-Joseph-Parent

Paneel Aubert Parent in de collectie 

van het Landesmuseum in Oldenburg, Duitsland

Dit prachtig werk is door Aubert Parent in lindehout gesneden en meet 39cm hoog x 33cm breed, de maten inclusief kader zijn 53cm x 48cm. Het museum in Oldenburg gaf het als naam 'Vaas met bloemen, vogel en nest'.

Er is jammerlijk genoeg bijzonder weinig geweten over dit snijwerk.

Er zijn geen documenten beschikbaar over eventuele schenking, verkoop, aankoop en welk de prijs er van moet geweest zijn. 

Het archief  en de collectie van het Kunstgewerbemuseum Oldenburg werden in 1921  overgenomen door het Landesmuseums für Kunst und Kulturgeschichte Oldenburg. 

Landesmuseum Oldenburg

Het Landesmuseum Oldenburg bevindt zich in de voormalige residentie van Graaf Anton Günther  (1583-1667) en de Hertogen van Oldenburg tot 1919, het Kasteel herbergt heden ten dage het Museum voor Kunst en Cultuurgeschiedenis. De voormalige private Groothertogelijke collecties vormen de essentiële basis van het huidige museum. De ongeveer 800 museumstukken gepresenteerd in de historische interieurs van het kasteel, tonen u een diversiteit en een specifieke verbondenheid met Oldenburg en dit vanaf de middeleeuwen tot de 20ste eeuw.

Vaas met bloemen, vogel en nest

De naam van het paneel 'Vaas met bloemen, vogel en nest' is naar mijn mening een 'erg magere' naam en doet het paneel geen eer aan. Het paneel kan enkel gemaakt geworden zijn voor een gefortuneerde of Adellijke familie, want het moet een klein kapitaal gekost hebben in 1798. 

We hebben op onze blog eerder de 5 paneeltjes besproken die zich in het Historisches Museum in Basel bevinden en zijn te weten gekomen dat Aubert Parent veel symboliek verwerkte in zijn composities. Een duidelijke verwijzing naar heuglijke en minder heuglijke gebeurtenissen, een huwelijk, geboorte, de dood... Zo ook in dit paneeltje is er door de houtsnijder een duidelijk aanknopingspunt aangebracht, namelijk het voorjaar en een eventuele geboorte. 

Rozen, Seringen en Calendula of Goudsbloem

Een vaas met bloemen met prominent aanwezig de seringen, een bloem die enkel in de maand Mei in volle glorie te bewonderen is, Seringen symboliseren namelijk huiselijk geluk, de eerste liefde, lenteliefde en jeugdigheid. 

Er zijn ook enkele rozen in de vaas te herkennen. De roos is een dubbelzinnig symbool; zij duidt enerzijds op eeuwigheid en anderzijds op menselijke hartstochten die van voorbijgaande aard zijn. Zij is tegelijk leven en dood, vruchtbaarheid en maagdelijkheid. 

Seringen, Roos en Calendula

Rechts bovenaan in de vaas is een Calendula of goudsbloem te bewonderen. De Calendula heeft ook een interessante symboliek.Een mythe vertelt het verhaal over de mooie Aphrodite. Toen haar Adonis stierf kwamen er uit de tranen die zij huilde goudsbloemen tevoorschijn.
In het christendom is de goudsbloem gewijd aan Maria. In de Middeleeuwen verbond men vaak de naam van Maria aan iets dat mooi was. Vandaar de naam 'Mariagold' voor de goudsbloem.

Meidoorntak, Meikever

Een vogel, waarschijnlijk een zanglijster, zit op een meidoorn tak , de meidoorn als symbool voor lente, bloei, vruchtbaarheid, maagdelijkheid en seksualiteit. 
En dan is de meidoorntak ook nog het  symbool van de voorzienigheid, wat tot uitdrukking komt in het ook nu nog geldende gebruik in Frankrijk om een meidoorntak boven de wieg van een pasgeboren kind te hangen. 
Parent moet dit gebruik zeker gekend hebben, hij was namelijk  geboren en getogen in Frankrijk.

De vogel heeft net een kever gevangen heeft, en als je goed kijkt zie je duidelijk dat het een meikever is. Ook hier weer symboliek: de meikever staat symbool voor onbezorgde kinderjaren en ook voor een goed jaar. Maar uiteindelijk sterft de Meikever, want de kever moet gaan dienen als  voedsel voor het net uitgekomen nestje.

Meidoorntak, Meikever en Vogel

Denkpiste

Veel symboliek en ornamentiek, specifieke details die verwijzen naar het voorjaar, namelijk de maand Mei en de geboorte van een kind. Hoe moeten wij dat interpreteren? Was dit paneel misschien bedoeld als een cadeau, een aandenken of een opdracht van een klant die op deze manier de dood van een doodgeboren of een pasgeboren zoon wou laten vastleggen en op deze manier deze treurige gebeurtenis te herdenken.   

Dit paneel heeft Aubert Parent ook niet zichtbaar gesigneerd , mogelijk om op deze manier  respect voor de gebeurtenis te tonen.

Fascinerend detail is het schildje midden onderaan dat een weinig over de kader heen komt. Een iets wat eigenaardig detail. Waarom is dit aanwezig en wat is de betekenis ervan? 

Zou het misschien kunnen zijn dat Parent hier bedoelde het heraldisch wapen van de ongelukkige familie af te beelden, maar nu de baby, het kind gestorven is, bleef het schild heraldisch neutraal of kaal om zo de leegte te tonen die achter bleef.

We zullen het waarschijnlijk nooit te weten komen.  

Tekst, Patrick Damiaens

Houtsnijwerk van Aubert Parent

Landesmuseum Oldenburg

Website
















Pictures in this blogitem are and remain the property of the Landesmuseum Oldenburg and may not be reused without written permission.

http://www.patrickdamiaens.be

Houtsnijwerk 17e eeuws geïnspireerd | Snijwerk voor een Danziger Barok kast | Acanthusblad motief in notenhout gesneden

Patrick Damiaens, 17de eeuws Houtsnijwerk

17de eeuws geïnspireerd houtsnijwerk

Een acanthusblad motief in notenhout gesneden

In dit bescheiden project stel ik u het het houtsnijwerk en de techniek aan u voor een acanthusblad motief dat op de vier hoeken van het dragende of constructief onderdeel van een Danziger Barokkast wordt gesneden.

In de Barokperiode moest een meubel er heel weelderig en rijk uitzien. Met sterk opkrullende en sierlijke krullen leent het acanthusblad zich uitstekend om die gewenste weelderigheid en rijkdom uit te stralen en is dan ook een motief dat kenmerkend is voor deze stijlperiode.

Vaak werden verschillende houtsoorten  en decoratie technieken zoals marqueterie, beeldhouwkunst, bladgoud, etc... gecombineerde op één en hetzelfde meubel en dit om rijkdom te tonen. Maar de echte uitstraling moest toch komen van het Barokke houtsnijwerk.

Het symmetrisch en gekruist acanthusblad motief blijft daarbij de blikvanger. Een simpele maar doeltreffende oplossing voor een beperkte ruimte op het meubel.

Een paneel bestaat in zijn eenvoudigste vorm uit een lijst, het constructieve deel, en de vulling, ook paneel genoemd. Het constructieve gedeelte zal voorzien worden van een architecturale inliggende lijst. Zo ontstaat een weelderige architecturale lijst met grote dieptewerking. Eveneens  een kenmerk voor de Barok stijl. Het paneel wordt gecompleteerd met een paneel van  marqueterie, met een symmetrische compositie uitgevoerd in wortelnoten, Palissander en Coromandel.

Het paneel waar het nu om gaat is bestemd voor een zogeheten Danziger Barokkast of 'Danziger'. Een Danziger barokkast is een typisch streekgebonden 17de eeuws meubel dat, zoals de naam reeds laat vermoeden, zijn oorsprong kende in de streek rond en in de Noord Duitse stad Danzig (Nu het Poolse Gdansk). 

Snijwerk voor een 'Danziger' Barok kast

De Barok

De 17^e eeuw is een tijdperk waarin er in Europa veel veranderde: de ontdekkingsreizen, herontdekking van de kunst en wetenschap van de oude Grieken en Romeinen. 

De bouwkunst van deze twee volkeren wordt mode en vormt het vertrekpunt voor het ontstaan van een nieuwe stijl: de Barok. De Barok strekt zich uit vanaf het midden van de 17e eeuw tot ver in de eerste helft van de 18e eeuw. De Barok blijft niet beperkt tot de bouwkunst alleen. 

Integendeel, Beeldhouwkunst, meubelkunst, ornamentiek en de muziek worden evenzeer beïnvloed.

De ontwikkeling van de Barok begint in Italië, met name Rome, en strekt zich vandaar langzaam uit naar Noord-Europa. Het is interessant om te zien dat de stijl zich in de verschillende gebieden steeds anders heeft ontwikkeld naar gelang het temperament van de bewoners van die streek, en niet te vergeten, de kunstenaars en ambachtslieden. 

Die stijlverschillen zijn vooral waar te nemen bij de ornamentiek.

Men maakt onderscheid tussen vroege-, hoog- en laat-Barok. De laat-Barok wordt ook wel rococo genoemd. 

Vroege Barok leunt nog sterk op de Renaissancestijl, terwijl de laat-barok zich compleet te buiten gaat aan weelderigheid, pracht en praal tot op het overdadige af.

In de loop van de tijd ontdekken ook veel heersers het effect van de dramatische barok; zo wordt de stijl door het Vaticaan benut in de contrareformatie. Door veel pracht en praal te gebruiken in de bouwstijl van de kerken probeert de rooms-katholieke kerk de mensen te imponeren en zo terug de kerk in te krijgen.  

Het tegendeel is waar; de rooms-katholieke kerk krijgt een scheuring te verwerken: het protestantisme ontstaat. En daarmee ook een versobering in de protestantse landen.

Een ontwikkeling die in de Barok kan worden waargenomen is dat meubelen steeds minder architecturale kenmerken houden, het zijn geen miniatuurbouwwerken meer, en het gebruik van andere houtsoorten (exoten) dan de lokale houtsoorten en het toepassen van andere materialen zoals messing, tin en schildpad. 

Het gebruik van exoten (ebben, palissander, acajou) valt samen met de reizen naar Oost- en West-Indië. 

Het feit dat de mensen zich zelfbewuster als individuen gaan gedragen en een eigen weg inslaan, dus ook als kunstenaar en ambachtsman, zorgt er voor dat het kiezen van traditionele materialen niet meer evident is en nieuwe meubels ontwikkeld worden. 

De steeds rijker wordende hogere klassen willen laten zien dat zij geld hebben. Het resultaat bij elkaar is dat we een schitterende collectie van meubelen uit de Barok in ons patrimonium hebben.

W. Van Dort

Het snijden van een gestileerd
 Acanthusblad motief in notelaar

Acanthusblad motief in notelaar gesneden

17de eeuws houtsnijwerk, snijwerk voor een Danziger

http://www.patrickdamiaens.be

Holzschnitzer Patrick Damiaens | Reportage SCHLOSSALLEE Magazin | Duits Lifestyle Magazine

Schlossallee, September 2013

Een hele eer, de redactie van het Duitse Lifestyle Magazine 'Schlossallee' heeft een uitgebreide reportage gepubliceerd over mijn dagdagelijkse werkzaamheden als houtbeeldhouwer - Ornamentsnijder.
De reportage verscheen in de herfst-najaarseditie van Schlossallee Magazin 2013. 

Veel leesplezier.

Schlossallee Magazin, Reportage Holzbildhauer Patrick Damiaens

Duits Lifestyle Magazine

Schlossallee Magazin

Schlossallee ( Kasteellaan ) is een stijlvol Duitstalig Lifestyle Magazine met een originele opmaak. Het twee maandelijkse magazine focust zich op een geselecteerd publiek dat zich terugvindt  in de redactionele artikels en smaakvolle publicaties. Maar naast deze interessante redactionele artikels vindt u hier alles wat het leven de moeite waard maakt.

Rubrieken die steeds terugkomen en ondertussen erg populair geworden, zijn onder andere het financieel en het bedrijfsleven in het algemeen, mode in al zijn facetten, ruime aandacht voor cultuur, interieur, architectuur & tuin, één of meerdere interviews met personaliteiten of politici. Body & Beauty, zeer uitgebreide sportbijdragen, film, gastronomie, toerisme en reisverslagen, autonieuws enz...

Schlossallee presenteert de beste producten, bericht over de meest actuele gebeurtenissen en portretteert uitzonderlijke of extravagante persoonlijkheden. Magazin Schlossallee toont u de beste sport-en wellness-faciliteiten van de regio - en dit alles uiteraard in de juiste ambiente.

Website schlossallee

http://www.patrickdamiaens.be